Soğuğa Bağlı Ürtiker

Soğuğa bağlı ürtiker (soğuğa bağlı kurdeşen) soğuğa temas sonrası ciltte kızarıklık kaşıntı şeklinde kendini gösteren ve bazen alerjik şok gibi ciddi alerjik reaksiyona da neden olabilen bir durumdur. Genç yetişkin ve çocuklarda daha sık görülür. Teşhis buz küp testiyle uygulanır. Tedavisinde antihistaminikler, belirtileri düzeltmede kullanılabilir. Önlem olarak da soğuğa maruz kalmayı engellemek ve soğuğa maruz kalınılacaksa da öncesinde antihistaminik almak faydalı olabilir.

Soğuğa bağlı ürtiker (kurdeşen) nedir?

Soğuğa bağlı ürtiker soğuğa bağlı gelişen cilt reaksiyonudur. Soğukla temas edildiği zaman kızarıklık ve kaşıntı şeklinde kendini gösteren ürtiker dediğimiz kurdeşen tablosu ortaya çıkar.

Soğuğa bağlı ürtikerin belirtileri ciddiyetine göre değişir. Bazı kişilerde hafif belirti gösterirken bazılarında ciddi belirtilerle kendini göstermektedir. Soğuk suda yüzmek tüm vücutta reaksiyon oluşturan en sık nedendir. Soğuk suda yüzme sonucu tansiyon düşüklüğü, bayılma ve hatta ölümle sonuçlanan bir tabloyla karşı karşıya kalabiliriz.

Soğuk ürtiker daha çok genç yetişkinlerde görülmektedir. Genellikle birkaç yıl içinde düzelir. Soğuğa bağlı ürtiker belirtileri varsa bir alerji doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir. Bunun için doğumdan 18 yaşına kadar olan çocuklarda çocuk alerji uzmanı ve 18 yaşından büyüklerde yetişkin alerji uzmanlarının değerlendirilmesinde fayda vardır. Soğuğa bağlı ürtikerin tedavisi antihistaminikler, soğuk hava ve sudan kaçınmaktır.

Soğuğa bağlı ürtiker (kurdeşen) belirtileri nelerdir?

Soğuğa bağlı ürtiker belirtileri denilince soğuğa maruz kalınılan yerlerde geçici kızarıklık, kaşıntılı plaklar akla gelir. Soğuğa bağlı ürtiker belirtileri cildin ısıtılması ile ortaya çıkmaktadır. Soğuk objelerin elle tutulması da elde şişmeye neden olur. Soğuk yiyecek ve içeceklerin içilmesi de dudak ve boğazda şişmeye neden olur.

Bazen soğuğa bağlı kurdeşen ciddi belirtilere neden olabilir. Alerjik şok dediğimiz tablo ortaya çıkabilir; tansiyonda düşme, bayılma, kalp hızında hızlanma ve dudakta şişmeye neden olabilir. Dil ve boğazda şişme sonucu nefes alıp vermek zorlaşabilir. Soğuğa bağlı ürtiker belirtileri soğuk su veya hava ile temas sonucu ani maruziyet sonrası gelişmektedir. Soğuğa bağlı ürtikerlerin çoğunda cildin 4 dereceden daha düşük ısıya maruz kalması sonucu gelişir. Bazı kişilerde daha yüksek ısılarda da gelişebilir. Nemli ve rüzgarlı havalarda soğuğa bağlı kurdeşen gelişmesi kolaylaşmaktadır. Ciddi reaksiyonlar genelde tüm vücudun soğuğa maruz kalmasıyla gelişmektedir. Böyle reaksiyonlar şuur kaybı ve boğulmaya neden olabilmektedir.

Bazı kişilerde soğuğa bağlı kurdeşen haftalar veya aylar sonra düzelirken bazılarında uzun sure devam edebilir.

Soğuğa bağlı kurdeşen için ne zaman doktora gidilmelidir?

Soğuğa bağlı cilt reaksiyonu olduğu zaman doktora gidilmelidir. Reaksiyon hafif olmuşsa bu soruna neden olabilen bazı nedenleri dışlamak için inceleme gerekebilir.

Soğuğa bağlı ürtiker gelişmesi durumunda bazen acil tedavi gerekebilir. Özellikle baş dönmesi, nefes alıp vermede zorluk, dil ve boğazda şişme gelişmişse acil tedavi gerekebilir.

Soğuğa bağlı kurdeşen nedenleri nelerdir?

Soğuğa bağlı ürtikerin kesin bir nedeni yoktur. Bazı kişilerde genetik faktörler, virüs enfeksiyonu veya bir hastalık neden olabilir. Soğuğa bağlı kurdeşenin en yaygın görülen formunda soğuk tetikleyiciler histamin ve bazı kimyasalların salımına neden olur. Bu salınan histamine ve kimyasallar kızarıklık, kaşıntı ve bazen de tüm vücutta yaygın reaksiyona neden olmaktadır.

Soğuğa bağlı kurdeşen risk faktörleri nelerdir?

Herkeste soğuk ürtikeri gelişebilir. Eğer şu durumlar varsa riskiniz daha fazladır;

Eğer çocuk veya genç yetişkinseniz: Çünkü soğuğa bağlı ürtiker genellikle çocuk ve genç yetişkinlerde görülür. Genellikle birkaç yıl içinde kendi kendine düzelir.

Son zamanlarda gribal bir enfeksiyon geçirmişseniz: Soğuğa bağlı ürtikerin çok sık olmasa da hepatit gibi virüse bağlı veya kanser gibi bir hastalığa bağlı da gelişebilir.

Genetik yatkınlık varsa: Nadiren soğuğa bağlı kurdeşen genetik geçişli olabilir. Ailesel soğuğa bağlı ürtiker denilmektedir.

Soğuğa bağlı ürtikerin zararları nelerdir?

Soğuğa bağlı ürtiker ciddi reaksiyona neden olabilir ve soğuğun temas ettiği cildin büyük alanı olursa mesela yüzme sonucu tüm vücut temas etmişse ciddi reaksiyonlara neden olabilir. Bayılma ve alerjik şok dediğimiz ölümcül reaksiyonlara neden olabilir.

Soğuğa bağlı kurdeşen nedeniyle doktor randevusuna nasıl hazırlık yapmalıyım?

Aile hekiminize başvurduysanız ve soğuğa bağlı ürtiker olan kişi 18 yaşından küçükse çocuk alerji uzmanı, 18 yaşından büyükse yetişkin alerji uzmanına yönlendirecektir.

Doktora giderken soracağınız soruların listesiyle gidebilirsiniz. Peki neler sorabilirsiniz? ;

  • Benim belirtilerimin nedeni nedir?
  • Benim belirtilerimin nedeni olabilecek başka nedenler neler olabilir?
  • Bu durum ne kadar sürer?
  • Ne tip bir test yapmalıyız. Bu test için bir hazırlık yapmam gerekir mi?
  • Nasıl bir tedavi gerekiyor? Siz hangilerini tavsiye ediyorsunuz?
  • İlaçların içeriği aynı olursa diğerlerini kullanabilir miyim?
  • Bana bu durumla ilgili bir broşür verebilir misiniz?
  • Hangi web sitesini tavsiye edersiniz?

Doktorunuz sizden neler bekler?

Doktorunuz sizden bazı soruların cevabını isteyecektir;

  • Belirtiler ne zaman başladı?
  • Son zamanlarda bir hastalık geçirdiniz mi?
  • Benzer sorunlar akrabalarınızdan gelişen var mı?
  • Son zamanlarda bir ilaç kullandınız mı?
  • Yeni bir gıda denemesi yaptınız mı?
  • Yeni bir yere seyahat ettiniz mi?
  • Şikayetlerinizde herhangi bir düzelme oldu mu?
  • Belirtileri kötüleştiren bir durum biliyor musunuz?

Soğuğa bağlı kurdeşen için ne yapabilirsiniz?

Soğuğa bağlı ürtiker belirtileri hafifse sizin belirtilerinizi şu uygulamalar rahatlatabilir.

  • Soğuğa bağlı ürtiere neden olabilecek ortamlardan uzak durum
  • Ürtikerinizi tetikleyebilen soğuk hava, soğuk su, soğuk rüzgar gibi durumlardan kaçının
  • Antihistaminik kaşıntınızı rahatlatmakta yardımcı olacaktır.

Soğuğa bağlı kurdeşen teşhisi nasıl konulur?

Soğuğa bağlı ürtiker teşhisi buz küp testi ile konulur. Çoğu soğuğa bağlı ürtiker genç yetişkinlerde görülür ve genelde altta yatan bir neden bulunamaz. Genellikle birkaç yıl içinde düzelir.

Bazen soğuğa bağlı ürtiker hepatit ve kanser gibi hastalıklara bağlı gelişebilir. Eğer doktorunuz hepatit veya kanser gibi bir hastalıktan şüphelenirse inceleme yapacaktır.

Soğuğa bağlı kurdeşen tedavisi nasıl yapılmalıdır?

Soğuğa bağlı ürtikeri tamamen tedavi eden bir tedavi yoktur. Ancak belirtileri rahatlatan tedavi verilebilir. Antihistaminikler verilebilir. Doktorunuz size en iyi tedavi planını hastalığın ciddiyetine göre düzenlemektedir.

Soğuk ürtiker tedavisinde kullanılabilen tedaviler şunlardır;

Antihistaminikler: Bu ilaçlar belirtileri ortaya çıkaran maddeleri bloke ederek etki eder.

Siproheptadin: Bu ilaç da antihisitaminik olup ayrıca belirtilere neden olan sinir impulslarını etkiler.

Doksepin: Antidepresan bir ilaç olmasına rağmen soğuğa bağlı ürtikerde faydalı olabilir.

Omalizumap: İlaçlara cevap vermeyen soğuğa bağlı ürtikerli kişilerde faydalı olabilir.

Tedavide altta yatan nedene göre değişiklik gösterebilir.

Soğuğa bağlı kurdeşen için ne gibi önlemler alınabilir

Bazı önlemler soğuğa bağlı ürtikere karşı faydalı olabilir.

  • Soğuğa temas öncesi antihistaminik tedavisine başlanabilir.
  • Cildi ani ısı değişiminden korumak gerekir.
  • Soğuk suda yüzmeden önce ıslak kıyafet giymek bazı kişilerde faydalı olabilir
  • Soğuk içecekler ve yiyeceklerden kaçınmak
  • Ciddi reaksiyonlar için epinefrin oto-enjektör bulundurulabilir
  • Operasyon yapılacaksa doktorla konuşup ameliyat yapılacak oda ısısının düşük olmaması istenebilir.
0 cevaplar

Cevapla

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir